Hội thảo được tổ chức với mục đích phổ biến thông tin thông báo và dự báo khí tượng nông nghiệp mùa từ tháng 11 năm 2023 đến tháng 1 năm 2024 và xin ý kiến góp ý cho bản tin nhằm phục vụ tốt công tác sản xuất nông nghiệp tại các địa phương.
Chiều ngày 16/11, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu (KTTVBĐKH) đã tổ chức hội thảo khoa học “Bản tin Thông báo và dự báo khí tượng nông nghiệp” với sự chủ trì của TS. Nguyễn Quốc Khánh (Phó Viện trưởng). Bằng hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, hội thảo đã thu hút sự tham gia của gần 30 đại biểu đến từ Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Sở NNPTNT các tỉnh thuộc khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ.
TS. Nguyễn Quốc Khánh phát biểu khai mạc hội thảo
Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Nguyễn Quốc Khánh cho biết, từ năm 2006, Viện KTTVBĐKH đã bắt đầu thực hiện bản tin “Thông báo và dự báo khí tượng nông nghiệp” hàng tháng. Bản tin được thực hiện nhằm cập nhật và chia sẻ thông tin giám sát, cảnh báo và dự báo điều kiện khí hậu nông nghiệp, tác động và rủi ro đối với sản xuất nông nghiệp, cũng như những khuyến cáo đối với sản xuất nông nghiệp trên quy mô cả nước. Bản tin được công bố trên trang web của Viện và gửi tới các cơ quan sử dụng thông tin thông qua email. Trong những năm qua, bản tin “Thông báo và dự báo khí tượng nông nghiệp” đã góp phần vào việc cung cấp thông tin phục vụ công tác chỉ đạo điều hành và sản xuất nông nghiệp tại các địa phương.
Theo TS. Nguyễn Văn Khánh, kinh nghiệm lịch sử từng ghi nhận đợt El Nino 1982-1982, 1992-1993, 1997-1998, 2014-2015, 2019-2020 đã có tác động nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp vụ đông xuân. Đặc biệt là tình trạng thiếu nước và khô hạn ở khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL). Hiện nay, El Nino đang hoạt động với cường độ khá mạnh và được dự báo sẽ có những tác động tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp vụ đông xuân năm 2023-2024, đặc biệt là khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và ĐBSCL. Chính vì vậy, ông Khánh hy vọng, hội thảo lần này sẽ chia sẻ kết quả dự báo khí tượng nông nghiệp vụ đông xuân năm 2023-2024 nhằm hỗ trợ các địa phương đặc biệt là khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và ĐBSCL trong lập kế hoạch sản xuất nông nghiệp ứng phó với El Nino và khô hạn trong vụ đông xuân 2023-2024. Đồng thời, Viện cũng mong muốn nhận được ý kiến góp ý của các Cơ quan sử dụng thông tin khí hậu nông nghiệp như Cục Trồng trọt, Cục Bảo vệ thực vật và các Sở NNPTNT về thông tin được cung cấp trong bản tin để Viện có căn cứ cải tiến chất lượng, hướng tới đáp ứng nhu cầu sử dụng của các cơ quan liên quan đến chỉ đạo sản xuất nông nghiệp và người dân trên địa bàn cả nước.
TS. Nguyễn Đăng Mậu trình bày bản tin
Tại hội thảo, TS. Nguyễn Đăng Mậu (Phó Giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng Nông nghiệp) đã trình bày Bản tin Thông báo và dự báo khí tượng nông nghiệp. Trong phần đầu, bản tin nêu diễn biến khí hậu, tình hình thiếu nước và khô hạn tác động đến hoạt động sản xuất nông nghiệp, nhu cầu nước của cây lúa, gia súc gia cầm của các địa phương trên toàn quốc trong tháng 10.
Dự báo khí hậu nông nghiệp mùa tháng 11/2023 đến tháng 1/2024 của bản tin đi sâu vào phân tích các yếu tố khí tượng, khí hậu ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng. Trong đó nhấn mạnh El Nino đang hoạt động và được dự báo tiếp tục tồn tại đến mùa hè 2024, có những ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp vụ đông xuân 2023-2024, đặc biệt là tình trạng thiếu nước, khô hạn ở khu vực phía Nam (Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Nam Bộ). Tình trạng thiếu nước và khô hạn được dự báo nghiêm trong từ tháng 1/2024 đến tháng 4/2024. Do vậy, các đơn vị chỉ đạo sản xuất nông nghiệp ở các địa phương cần lưu ý các giải pháp tích trữ nước, tưới tiêu lượng nước đủ cho nhu cầu sinh trưởng của cây trồng.
Các đại biểu họp trực tiếp tại Viện KTTVBĐKH
Đối với các tỉnh miền núi phía Bắc cần chú ý đến các giải pháp phòng trống tác động của điều kiện thời tiết bất lợi là rét đậm, rét hại đối với cây trồng và vật nuôi.
Đối với vùng ĐBSCL, tình hình khô hạn và xâm nhập mặn mùa khô 2023-2024 được dự báo nghiêm trọng hơn mùa khô 2022-2023. Do đó, cần xem xét các giải pháp chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, sử dụng các giống ngắn ngày có khả năng chống chịu với hạn hán và xâm nhập mặn.
Về điều kiện khí tượng thủy văn có tính biến động mạnh mẽ và diễn biến bất thường. Do vậy, các địa phương cần thường xuyên cập nhật thông tin giám sát, cảnh báo và dự báo để có kế hoạch chỉ đạo sản xuất nông nghiệp kịp thời.
Đại biểu nêu ý kiến trong phiên thảo luận
Sau phần trình bày của TS. Mậu, các đại biểu tham dự hội thảo đã đưa ra nhiều ý kiến đóng góp cho bản tin. Trong đó đa phần các chuyên gia cho rằng bản tin đã cung cấp khá đầy đủ thông tin về tình hình khí hậu phục vụ sản xuất nông nghiệp trên cả nước. Tuy nhiên, nhóm thực hiện cần khư trú lại các khu vực với dự báo về những cây trồng đặc trưng của vùng để nâng cao giá trị sử dụng.