Đối mặt với tương lai: Nóng hơn, khô hơn, mưa lũ nhiều hơn

Sáng nay, 23/3/2016, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức lễ kỷ niệm ngày Khí tượng Thế giới với chủ đề “Đối mặt với tương lai: Nóng hơn, khô hơn, mưa lũ nhiều hơn”.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Chu Phạm Ngọc Hiển đã nhấn mạnh vấn đề biến đổi khí hậu hiện nay là một trong những vấn đề an ninh phi truyền thống, đe dọa sự phát triển và tồn vong của nhân loại. Thứ trưởng cũng đã dẫn chứng của Tổ chức Khí tượng Thế gới đưa ra rằng giai đoạn 2011 – 2015 là giai đoạn nóng nhất theo các số liệu đã quan trắc được và năm 2015 – với tác động của El Nino – đã trở thành năm nóng nhất kể từ khi bắt đầu có quan trắc khí tượng thủy văn từ thế kỷ 19. Biến đổi khí hậu phá vỡ quy luật tự nhiên của các mùa, gia tăng tần suất và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan như: nắng nóng, hạn hán và mưa lũ. Các thay đổi đang hiện hữu này báo trước cho một tương lai mà nhân loại phải đối mặt: Nóng hơn, khô hơn, mưa lũ nhiều hơn.

Thứ trưởng Chu Phạm Ngọc Hiển phát biểu khai mạc

Thứ trưởng cũng đã nhấn mạnh rằng Biến đổi khí hậu sẽ trở thành thảm họa, đe dọa tới sự tồn tại, phát triển của nhân loại trên trái đất nếu ngay từ bây giờ không có các giải pháp ứng phó hiệu quả. Năm 2015, chính phủ các quốc gia đã thông qua Hiệp định Paris về Khí hậu tại COP21 nhằm “khống chế mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu thấp hơn 2^oC so với thời kỳ tiền công nghệp: đồng thời tiếp tục nỗ lực hạn chế mức tăng nhiệt độ không vượt quá 1,5^oC”.

Việt Nam, trong những năm gần đây, xu thế diễn biến của thiên tai khí tượng thủy văn ngày càng khốc liệt hơn, diễn biến phức tạp khó lường hơn, khí hậu ngày càng nóng hơn, khô hơn, mưa lũ cũng nhiều hơn. Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, xu thế diễn biến của thiên tai khí tượng thủy văn vẫn tiếp tục theo hướng ngày càng khốc liệt và diễn biến phức tạp, khó lường.

Chủ đề của ngày Khí tượng thế giới năm nay, “Đối mặt với tương lai: Nóng hơn, khô hơn, mưa lũ nhiều hơn”, cũng như nội dung bản Thông điệp của ngài Tổng Thư ký của Tổ chức Khí tượng Thế giới đã chỉ ra rằng do những hoạt động phát thải khí nhà kính trong quá khứ và hiện tại, chúng ta phải chuẩn bị sẵn sàng đối mặt với xu thế gia tăng nắng nóng, tình trạng hạn hán, nguy cơ mưa lũ, mưa lớn và lũ lụt. Điều này đòi hỏi chúng ta cần phải có những hành động khẩn trương nhằm giảm nhẹ những rủi ro này.

Thứ trưởng cũng đã đánh giá cao ngành khí tượng thủy văn đã có những nỗ lực to lớn trong những năm qua, từng bước nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo, quan trắc, thông tin dữ liệu phục vụ cho các hoạt động phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Năm 2015 Luật Khí tượng Thủy văn được Quốc hội thông qua đã tạo ra khuôn khổ pháp lý cho hoạt động khí tượng thủy văn; bảo đảm điều kiện cho các hoạt động khí tượng thủy văn phát triển, đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản, góp phần phát triển bền vững kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh quốc gia.

Ngoài ra, Thứ trưởng cũng đã chỉ đạo ngành Khí tượng Thủy văn cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

Một là, tích cực triển khai xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là các văn bản hướng dẫn Luật khí tượng thủy văn, bao gồm các Nghị định, các Thông tư quy định và hướng dẫn thi hành Luật; các Thông tư quy định về kỹ thuật, định mức kinh tế – kỹ thuật lĩnh vực khí tượng thủy văn; tiếp tục triển khai thực hiện Chiến lược phát triển ngành Khí tượng Thủy văn đến năm 2020.

Hai là, lồng ghép các nội dung liên quan đến khí tượng thủy văn vào Kế hoạch triển khai Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, củng cố kiến thức khoa học về khí hậu; ngăn ngừa, giảm thiểu và giải quyết tổn thất, thiệt hại do các tác động xấu của biến đổi khí hậu; tăng cường hợp tác và hỗ trợ cho hệ thống dự báo, cảnh báo sớm thiên tai, thời tiết, sẵn sàng ứng phó khẩn cấp với thiên tai…

Ba là, chú trọng phát triển hơn nữa công tác dự báo, đặc biệt là dự báo khí hậu, dự báo và cảnh báo thiên tai, tổ chức các diễn đàn nhận định xu thế thời tiết thủy văn Việt Nam thường xuyên hơn. Cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các cơ quan dự báo, các đơn vị chuyển tải thông tin dự báo và người sử dụng cuối cùng nhằm giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, biến đổi khí hậu gây ra và ứng phó chủ động hơn đối với các hiện tượng thời tiết, khí hậu cực đoan.

Ông Nguyễn Văn Tuệ, Cục trưởng Cục KTTVBĐKH đọc thông điệp Ngày Khí tượng Thế giới

Tại lễ kỷ niệm Ông Nguyễn Văn Tuệ, Cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu cũng đã gửi đến thông diệp Ngày Khí tượng Thế giới năm 2016. Biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên và môi trường sống của con người. Phát thải khí nhà kính ngày một tăng lên, nhiệt độ bề mặt trái đất và đại dương cũng đang tăng dần trên phạm vi toàn cầu và bài phát biểu của Ông Jong Ha Bai, Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc tại Việt Nam.

Ông Jong Ha Bai, Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc tại Việt Nam phát biểu

Chương trình Hội thảo khoa học đã có các báo cáo về “Diễn biến gia tăng của nắng nóng, khô hạn, mưa lũ ở Việt Nam dưới tác động của biến đổi khí hậu và khả năng giám sát, cảnh báo, dự báo” của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, do TS. Hoàng Đức Cường trình bày; báo cáo về “Giới thiệu tóm tắt Luật Khí tượng Thủy văn” do Ông Nguyễn Văn Tuệ, Cục trưởng Cục KTTVBĐKH trình bày; báo cáo về “Cập nhật kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng cho Việt Nam” do PGS.TS. Huỳnh Thị Lan hương, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu trình bày; báo cáo về “Hợp tác Việt Nam – Italia trong lĩnh vực Khí tượng Thủy văn” do đại diện Đại sứ quán Italia tại Việt Nam trình bày và báo cáo về “Dịch vụ cung cấp số liệu quan trắc tài nguyên, môi trường – một xu thế trong hoạt động đầu tư công” do đại diện của Tập đoàn Viễn thông quân đội trình bày.