Ngày 24/6, tại Hà Nội, Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) và Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu đã phối hợp tổ chức hội thảo về Đóng góp thực hiện Chiến lược Tăng trưởng Xanh (GGS) và Đóng góp do Quốc gia tự Quyết định (NDC) nhằm cập nhật tiến trình xây dựng của GGS và NDC cũng như xác định các cơ hội để hỗ trợ Chính phủ tăng cường giảm phát thải khí nhà kính trong giai đoạn 2021 – 2030.
Phục
hồi phát triển kinh tế – xã hội theo hướng xanh
Theo báo cáo tại Hội thảo, Ước tính, biến đổi khí hậu toàn cầu làm thiệt hại khoảng 1.600 tỷ USD mỗi năm và con số này có thể sẽ tăng lên hơn 4.000 tỷ USD vào năm 2030. Để giảm thiểu thiệt hại và đối phó có hiệu quả với những thách thức về biến đổi khí hậu, Thỏa thuận Paris năm 2015 đã đặt ra mục tiêu tăng cường khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu thông qua việc hạn chế tăng nhiệt độ bề mặt trái đất ở mức thấp hơn 2oC và cố gắng hơn để hạn chế tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức thấp hơn 1,5oC so với giai đoạn tiền công nghiệp. Để đạt được mục tiêu này, đến tháng 2 năm 2021 đã có 124 quốc gia công bố mục tiêu trung hòa các-bon (carbon neutral) hoặc Phát thải Cân bằng (Net Zero).
Trước những tình hình phức tạp của BĐKH và đại dịch Covid-19, Phục hồi phát triển kinh tế – xã hội sau đại dịch theo hướng xanh (phục hồi xanh) trở thành một xu hướng mạnh mẽ trên thế giới. Nhiều Chính phủ cam kết triển khai các gói hỗ trợ thúc đẩy phục hồi xanh, trong đó Liên minh châu Âu (EU) đã cam kết dành khoảng 267 tỷ USD cho các dự án đầu tư thân thiện với khí hậu trong thập kỷ tới.
Theo đó, hiện nay, việc đổi mới mô hình tăng trưởng, hướng đến phát triển bền vững và đảm bảo tăng trưởng xanh là ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
PGS. TS. Huỳnh Thị Lan Hương, Phó Viện trưởng Viện Khoa học, Khí tượng Thủy văn và Biến đổi Khí hậu (IMHEN) phát biểu tại Hội thảo
PGS. TS. Huỳnh Thị Lan Hương, Phó Viện trưởng Viện Khoa học, Khí tượng Thủy văn và Biến đổi Khí hậu (IMHEN) cho biết: “Trong những năm qua, kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng cho Việt Nam đã liên tục được xây dựng, cập nhật và công bố nhằm cung cấp những thông tin mới nhất về những biểu hiện, xu thế biến đổi trong quá khứ và những dự tính biến đổi khí hậu, nước biển dâng trong thế kỷ 21 ở Việt Nam. Kịch bản năm 2016 đã chỉ ra rằng nhiệt độ, lượng mưa, bão mạnh đến rất mạnh đều có xu thế gia tăng. Nếu mực nước biển dâng 100 cm và không có các giải pháp ứng phó, khoảng 16,8% diện tích đồng bằng sông Hồng, 1,5% diện tích các tỉnh ven biển miền Trung từ Thanh Hóa đến Bình Thuận, 17,8% diện tích Tp. Hồ Chí Minh và 38,9% diện tích đồng bằng sông Cửu Long có nguy cơ ngập cao. Điều này vẫn tiếp tục được khẳng định trong kịch bản năm 2020”
Tại Hội thảo, đại diện Bộ KH&ĐT đã cập nhật tiến trình xây dựng Chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam cho giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2050; Đại diện Cục Biến đổi khí hậu, Viện KH KTTV&BĐKH cũng chia sẻ các nội dung Kế hoạch thực hiện NDC của Việt Nam và Kịch bản BĐKH và Nước biển dâng cập nhật năm 2020. Nhiều ý kiến cho rằng, Việt Nam có thể lồng ghép các mục tiêu dài hạn để đạt được phát thải cân bằng vào Chiến lược tăng trưởng xanh với những giải pháp cụ thể đến từng ngành, lĩnh vực, đặc biệt là thu hút sự tham gia của khu vực tư nhân.
Chính phủ cần có ý chí chính trị mạnh mẽ
Liên minh Hành động vì Khí hậu Việt Nam (VCCA) cho biết, hoàn toàn ủng hộ Chính phủ trong việc kịp thời ban hành Chiến lược Tăng trưởng Xanh của Việt Nam, giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050. Với vai trò là một mạng lưới kết nối các doanh nghiệp, trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức xã hội và chính quyền địa phương, nhằm hướng tới các hành động vì khí hậu, VCCA mong muốn được chia sẻ các khuyến nghị chính sách nhằm ủng hộ Chính phủ trong việc đặt ra các mục tiêu tham vọng hơn, định hướng phát triển kinh tế các-bon thấp, ưu tiên các mục tiêu phát triển giải quyết các vấn đề khủng hoảng khí hậu và thu hút đầu tư xanh.
TS. Ben Rawson, Giám đốc Chương trình Bảo tồn và Phát triển, WWF-Việt Nam nhấn mạnh “Chính phủ cần có ý chí chính trị mạnh mẽ và tham vọng đủ lớn để đặt ra tầm nhìn cụ thể cho mục tiêu các-bon trung tính cho Việt Nam, bắt kịp với xu thế của thế giới. Tầm nhìn này sẽ là cơ sở cho việc xây dựng lộ trình, kịch bản và giải pháp để đạt được mục tiêu lớn hơn về Net Zero. Và WWF cùng với VCCA mong muốn được đóng góp vào tiến trình xây dựng và thực hiện Chiến lược Tăng trưởng Xanh, Đóng góp do Quốc gia tự Quyết định để cùng với Chính phủ đẩy mạnh giảm phát thải khí nhà kính hướng đến các-bon trung tính và Net Zero”.
Với thế mạnh trong nghiên cứu chính sách, VCCA và IMHEN mong muốn được tham gia vào quá trình tham vấn xây dựng chính sách liên quan đến thực hiện tăng trưởng xanh. Trong quá trình thực hiện, VCCA và IMHEN sẵn sàng hỗ trợ các Bộ/ngành, địa phương và doanh nghiệp thực hiện các nghiên cứu và đánh giá về xây dựng và thực hiện lộ trình/kịch bản tăng trưởng xanh và các-bon trung tính, Net Zero, cung cấp dữ liệu tham khảo cho các nhà ra quyết định và hoạch định chính sách.
Bên cạnh đó, tích cực xây dựng và thực hiện các dự án truyền thông và nâng cao nhận thức cộng đồng về thực hiện tăng trưởng xanh, thông qua việc tổ chức đào tạo, tập huấn các diễn đàn đối thoại chính sách, chia sẻ kinh nghiệm, huy động sự tham gia, hỗ trợ và ghi nhận sự hỗ trợ, đóng góp của các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ, ngân hàng thương mại, khu vực tư nhân trong triển khai thực hiện Chiến lược Tăng trưởng Xanh và NDC tại Việt Nam.