Chiều ngày 28/4, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu (Viện KTTVBĐKH) đã tổ chức Hội thảo tham vấn lấy ý kiến chuyên gia “Báo cáo kết quả thử nghiệm phân bổ hạn ngạch khí nhà kính (KNK) trong lĩnh vực quản lý chất thải” thuộc khuôn khổ đề tài cấp Bộ do TS. Đào Minh Trang làm chủ nhiệm.
TS. Lê Ngọc Cầu chủ trì hội thảo
Hội thảo diễn ra dưới sự chủ trì của TS. Lê Ngọc Cầu (Phó Viện trưởng) với sự tham gia của các chuyên gia về lĩnh vực môi trường và biến đổi khí hậu thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các cán bộ từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội và các tổ chức tư vấn độc lập.
Tại hội thảo, các đại biểu đã nghe nhóm nghiên cứu trình bày ba báo cáo quan trọng. Trong đó, ThS. Bế Ngọc Diệp giới thiệu bộ công cụ tính toán phân bổ hạn ngạch phát thải KNK do nhóm nghiên cứu phát triển. Bộ công cụ này được xây dựng dựa trên hướng dẫn của IPCC 2006 và các văn bản pháp quy hiện hành, nhằm hỗ trợ cơ quan quản lý nhà nước thực hiện kiểm kê và phân bổ hạn ngạch KNK cho các ngành: năng lượng, các quá trình công nghiệp, nông nghiệp, LULUCF. Bộ công cụ bao gồm các file kiểm kê KNK và file tính toán phân bổ hạn ngạch tại cấp lĩnh vực và cấp cơ sở, đảm bảo đồng bộ và minh bạch cho cả quá trình xây dựng ETS. Các kết quả đầu ra của các file tính toán kiểm kê KNK sẽ là số liệu đầu vào cho các file tính toán phân bổ hạn ngạch.
ThS. Bế Ngọc Diệp trình bày tại hội thảo
Tiếp theo, ThS. Ngô Thị Vân Anh trình bày kết quả phân bổ hạn ngạch phát thải cấp lĩnh vực chất thải, nhấn mạnh vai trò của ngành chất thải trong mục tiêu giảm phát thải quốc gia. Báo cáo phân tích đặc điểm phát thải từ bãi chôn lấp, lò đốt và xử lý nước thải, đề xuất quy trình phân bổ hạn ngạch kết hợp giữa phương pháp “từ trên xuống” và “từ dưới lên”, cũng như giữa phân bổ miễn phí và đấu giá. Theo kết quả tính toán, trong giai đoạn 2021-2025, tổng hạn ngạch miễn phí phân bổ cho các lĩnh vực chất thải là 31,58 triệu tấn CO₂tđ, tăng lên 35,60 triệu tấn CO₂tđ trong giai đoạn 2026-2030. Các tiểu lĩnh vực được phân bổ nhiều nhất là xử lý nước thải và chôn lấp chất thải rắn, trong khi xử lý bằng phương pháp sinh học và đốt chất thải có hạn ngạch thấp hơn và giảm dần qua các giai đoạn.
ThS. Ngô Thị Vân Anh trình bày kết quả phân bổ hạn ngạch phát thải cấp lĩnh vực chất thải
Cuối cùng, TS. Đào Minh Trang (chủ nhiệm nhiệm vụ) giới thiệu quy trình tính toán phân bổ hạn ngạch phát thải KNK cấp cơ sở, minh họa thông qua các cơ sở xử lý chất thải điển hình như bãi chôn lấp Nam Sơn, nhà máy điện rác Sóc Sơn, và URENCO 11. Bài trình bày làm rõ các bước xác định định mức phát thải, các hệ số điều chỉnh (bao gồm: hệ số rò rỉ các-bon, hệ số giảm tuyến tính và hệ số điều chỉnh liên lĩnh vực), và tính toán phân bổ theo các loại hình công nghệ xử lý chất thải rắn, bao gồm: chôn lấp, đốt không thu hồi điện và đốt rác phát điện. Kết quả thử nghiệm cho thấy phương pháp đề xuất minh bạch, phản ánh thực tiễn và khuyến khích giảm phát thải hiệu quả.
TS. Đào Minh Trang trình bày tại hội thảo
Hội thảo là bước đi quan trọng trong lộ trình xây dựng hệ thống phân bổ hạn ngạch phát thải phục vụ triển khai thị trường carbon tại Việt Nam từ năm 2026. Các đại biểu tham dự hội thảo đánh giá cao các kết quả mà nhóm nghiên cứu đã đạt được, nhất trí về tầm quan trọng của việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu kiểm kê, đào tạo doanh nghiệp và điều chỉnh linh hoạt các quy trình phù hợp với thực tiễn.
Quang cảnh hội thảo.