Lũ quét là một hiện tượng thiên tai tự nhiên nguy hiểm, được hình thành do mưa kết hợp các tổ hợp bất lợi về điều kiện mặt đệm (địa hình, địa mạo, lớp phủ…) sinh ra dòng chảy lớn kèm bùn đá trên các sườn dốc (lưu vực, sông suối), xảy ra trong khoảng thời gian ngắn, bất ngờ và gây ra những tàn phá nghiêm trọng đối với tự nhiên, dân cư và cơ sở hạ tầng. Tại Việt Nam, trong những năm gần đây, lũ quét gia tăng đáng kể về mức độ và tần suất:
– Thấy được mức độ nghiêm trọng đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã giao Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu (Viện KTTVBĐKH) chủ trì thực hiện Dự án: “Xây dựng bản đồ phân vùng nguy cơ lũ quét và hệ thống giám sát ra quyết định cảnh báo lũ quét cho những vùng có nguy cơ cao ở miền núi Việt Nam phục vụ công tác quy hoạch, chỉ đạo điều hành phòng tránh thiên tai trong bối cảnh biến đổi khí hậu – Giai đoạn 2: Khu vực Miền Trung và Tây Nguyên”. Đến nay, Dự án đã hoàn thành.
– Hệ thống cảnh báo lũ quét cho Việt Nam (VNOFFG) là một sản phẩm của Dự án nêu trên và là sản phẩm của sự hợp tác giữa Viện KTTVBĐKH với Trung tâm nghiên cứu thủy văn Mỹ (HRC) với khả năng cung cấp các thông tin hỗ trợ cảnh báo sớm lũ quét trước 1, 3, 6, 12. Hệ thống nhằm cung cấp gián tiếp các thông tin cho các dự báo viên và các nhà quản lý nhận định các khu vực có khả năng xảy ra lũ quét cao thông qua 2 sản phẩm là Ngưỡng sinh lũ quét (FFG) và Nguy cơ sinh lũ quét (FFT). Đây là phần mềm hiện đại và chi tiết nhất hỗ trợ cho công tác cảnh báo lũ quét tại Việt Nam hiện nay.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Lê Công Thành về việc tổ chức hội thảo tập huấn sử dụng phần mềm cảnh báo lũ quét (VNOFFG) nhằm nâng cao hiệu quả ứng dụng phần mềm cảnh báo lũ quét, ngày 10/7/2018, Viện KTTVBĐKH đã tổ chức buổi Hội thảo tập huấn giới thiệu và hướng dẫn sử dụng phần mềm cảnh báo lũ quét VNOFFG, đối tượng tập huấn là các cán bộ thuộc Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Viện KTTVBĐKH, Viện Khoa học Tài nguyên nước. Thông qua buổi hội thảo, Viện KTTVBĐKH mong muốn truyền tải những kinh nghiệm và hiểu biết về lũ quét nói chung cũng như việc ứng dụng phần mềm cảnh báo lũ quét VNOFFG trong cảnh báo lũ quét nói riêng.
