Ngày 12/9 tại Hà Nội, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu (IMHEN), phối hợp với Mạng lưới Châu Á – Thái Bình Dương về Nghiên cứu Biến đổi Toàn cầu (APN), đã tổ chức Hội thảo tham vấn “Xây dựng bản đồ chỉ số nhu cầu nước (Water Demand Index – WDI) cho nông nghiệp dựa trên dữ liệu vệ tinh”.
TS. Nguyễn Quốc Khánh phát biểu khai mạc hội thảo
Hội thảo được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến, với sự tham gia của đại diện các cơ quan quản lý, viện nghiên cứu, trường đại học trong nước, cùng các chuyên gia quốc tế đến từ Campuchia, Mỹ, Úc và các tổ chức khu vực.
Phát biểu khai mạc, TS. Nguyễn Quốc Khánh (Phó Viện trưởng Viện KTTVBĐKH) nhấn mạnh: Biến đổi khí hậu đang đặt ra những thách thức nghiêm trọng đối với an ninh lương thực và quản lý tài nguyên nước, đặc biệt tại các quốc gia có nền nông nghiệp đóng vai trò chủ đạo. Trong bối cảnh đó, việc ứng dụng dữ liệu viễn thám độ phân giải cao, bao gồm dữ liệu từ ảnh vệ tinh, đang được quan tâm như một giải pháp hiệu quả giúp cung cấp thông tin định lượng phục vụ quy hoạch, vận hành và quản lý hệ thống thủy lợi một cách chủ động.
Các đại biểu tham dự trực tiếp và trực tuyến chụp ảnh tại hội thảo
Nhằm góp phần thúc đẩy việc phát triển và ứng dụng các công cụ hỗ trợ ra quyết định trong lĩnh vực này, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi đã phối hợp với Mạng lưới Châu Á – Thái Bình Dương về Nghiên cứu Biến đổi Toàn cầu (APN) thực hiện nghiên cứu “Tăng cường an ninh lương thực thông qua quản lý nước nông nghiệp chiến lược: Nghiên cứu điển hình về đánh giá nhu cầu nước từ viễn thám SAR độ phân giải cao cho các kế hoạch hoạt động nâng cao trong các hệ thống công trình nước của Việt Nam và Campuchia”. Nghiên cứu nhằm xây dựng công cụ đánh giá hiệu quả quản lý nước trong nông nghiệp thông qua chỉ số nhu cầu nước (WDI) được tính toán từ dữ liệu độ phân giải cao. Theo đó, chỉ số WDI sẽ được phát triểnvà kiểm chứng thông qua dữ liệu thực địa và ý kiến đánh giá của các chuyên gia,nhằm đánh giá khả năng ứng dụng của bản đồ WDI trong đánh giá nhu cầu nước cho nông nghiệp.
TS. Ngô Thị Thủy trình bày tại hội thảo về “Tăng cường an ninh lương thực thông qua quản lý nước nông nghiệp chiến lược: Nghiên cứu điển hình về đánh giá nhu cầu nước từ ảnh viễn thám SAR độ phân giải cao cho các kế hoạch hoạt động nâng cao trong các hệ thống công trình nước của Việt Nam và Campuchia”
Tại hội thảo, nhóm nghiên cứu đã giới thiệu kết quả của dự án khởi đầu “Tăng cường an ninh lương thực thông qua quản lý nước nông nghiệp chiến lược: Nghiên cứu điển hình về đánh giá nhu cầu nước từ viễn thám SAR độ phân giải cao cho các kế hoạch hoạt động nâng cao trong các hệ thống công trình nước của Việt Nam và Campuchia”, tập trung vào xây dựng và kiểm chứng bản đồ WDI cho hai khu vực khô hạn điển hình: tỉnh Ninh Thuận (Việt Nam) và tỉnh Kampong Thom (Campuchia). Các bản đồ này được phát triển từ dữ liệu nhiệt độ, độ ẩm đất, chỉ số thảm thực vật và số liệu viễn thám, phản ánh nhu cầu nước theo không gian và thời gian trong mùa khô.
ThS. Lương Tuấn Trung trình bày về” Xây dựng bản đồ WDI đánh giá nhu cầu nước cho tỉnh Ninh Thuận, Việt Nam”
Kết quả khảo sát và đánh giá thực địa cho thấy WDI có tiềm năng trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý tưới tiêu, cảnh báo hạn hán, và hoạch định mùa vụ, đồng thời góp phần giảm thiểu rủi ro mất mùa. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến nghị cần tiếp tục cải thiện độ phân giải, cập nhật dữ liệu địa phương hóa (lớp cây trồng, loại đất, tập quán canh tác), và xây dựng cổng thông tin trực tuyến để nâng cao tính ứng dụng của bản đồ WDI.
Ông Kao Chanbora (Bộ Tài nguyên nước và Khí tượng (MOWRAM) Campuchia) trình bày về “Xây dựng bản đồ WDI đánh giá nhu cầu nước cho tỉnh Kampongthom, Campuchia”
Hội thảo đã tạo diễn đàn để các bên liên quan trao đổi, đóng góp ý kiến về khả năng áp dụng rộng rãi bản đồ WDI trong thực tiễn, hướng tới quản lý bền vững tài nguyên nước và nông nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt.